فلفل تند چيلي
فلفل گياهي است يك‌ساله كه درجه حرارت پايين باعث كم شدن دوره رشدش مي‌شود. در بعضي از مناطق كه آب‌وهوا مساعد باشد، ممكن است ساقه خشبي شود و بيش از يك سال عمر كند و به‌صورت گياه دوساله درآيد. وقتي‌كه ساقه اصلي آن ۱۰ تا ۱۲ برگ توليد ميوه مي‌كند. سپس شاخه‌هاي جانبي آن به وجود مي‌آيند كه در انتهاي آن‌ها گل‌ها ظاهر مي‌شوند. در بعضي از ارقام آن بوته عرضي رشد كرده، روي زمين پهن مي‌شود. برگ‌ها به‌صورت ساده، منفرد، بيضي شكل و متناوب روي ساقه قرار دارند. اگر بر اثر جابه‌جا شدن بوته انتهاي ريشه قطع نشود، ممكن است تا عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتي‌متري در داخل خاك رشد كند. هر گل فلفل داراي گلبرگ پيوسته است كه به رنگ سفيد يا ارغواني ديده مي‌شود. گاهي رنگ پرچم‌ها به‌صورت آبي ديده مي‌شود و حشرات در گرده‌افشاني آن نقش مهمي ايفا ميكنند. ميوه آن به‌صورت سته است كه داراي تعداد زيادي بذر است و داخل آن از چند حفره يا قسمت تشكيل شده است كه ممكن است بين ۲ تا ۴ و گاهي تا ۵ قسمت متغير باشد. گاهي روي يك بوته تمام انواع ميوه با حفره‌هاي مختلف ديده مي‌شود.
شكل ميوه بسيار متغير است. آن‌ها به‌صورت كشيده، نوك‌تيز، گرد و كروي، مخروطي و يا استوانه‌اي مشاهده مي‌گردند. رنگ ميوه نارس سبز است ولي وقتي‌كه رسيد به رنگ‌هاي زرد، قرمز و يا قهوه‌اي ظاهر مي‌شود. فلفل از جمله سبزي‌هاي بسيار خوش‌طعم است كه تقريباً در همه غذاها و خوراك‌ها از آن استفاده مي‌كنيم. فلفل در انواع مختلف شيرين، تند، چيلي، سفيد، زرد، نارنجي، قرمز، سبز، بنفش و حتي قهوه‌اي موجود است. فلفل‌ها اندازه‌هاي بزرگ يا كوچك دارند. كشيده و قلمي يا چاق و گرد هستند. انواع دلمه‌اي و ساده دارند. به‌طوركلي، خانواده فلفل‌ها بسيار وسيع و گسترده است و همه آن‌ها طرفداران بي‌شماري در سراسر دنيا دارند؛ اما به‌طوركلي فلفل را به دو دسته فلفل تند يا فلفل شيرين تقسيم‌بندي ميكنند. بهترين نمونه فلفل شيرين، فلفل دلمه‌اي است. البته فلفل‌هاي ديگري نيز هستند كه شيرين هستند؛ اما فلفل دلمه‌اي هميشه و در هر شرايطي شيرين است. دليل تند بودن فلفل‌هاي چيلي نيز كپساي سين (نوعي الكالوئيد) است كه در آن‌ها وجود دارد. ميزان تندي فلفل‌ها نيز با هم فرق دارد. به‌طور مثال، فلفل‌هاي قرمز بسيار تندتر از فلفل سبز تند هستند.
فلفل قلمي قرمز تند داراي طعمي بسيار تند است و موارد مصرف آن، ساخت ترشي، تازه خوري و استفاده از خشك‌شده و پودر آن است. مي‌توانيد در هر فصلي با به وجود آوردن شرايط كاشت فلفل، اين بذر را در گلدان و در بالكن آفتاب‌گير خود پرورش دهيد. فلفل قلمي قرمز تند، قلمي بوده و در ابتداي تشكيل بر روي بوته سبز بوده و به‌مرور به رنگ قرمز تبديل مي‌شود.
احتياجات آب‌وهوايي
فلفل مانند گوجه فرنگي و بادمجان يك سبزي فصل گرم است. فوق‌العاده به سرما حساس است. كليه احتياجات آب‌وهوايي، كودي، اعمال زراعي آن شبيه گوجه فرنگي و بادمجان است. ذكر اين نكته لازم است كه شايد فلفل خشكي را بهتر تحمل كند. مقادير نامناسب آب و حرارت دو عامل مهم در افتادن گل و ميوه آن است. حرارت زياد و رطوبت كم باعث ريزش گل و ميوه مي‌گردد. در طول دوره رشد، دما نبايد از ۳۵ درجه سانتي‌گراد بيشتر شود و يا از ۱۸ درجه سانتي‌گراد پايين‌تر رود. مناسب‌ترين دما براي رشد فلفل بين ۲۱ تا ۲۹ درجه سانتي‌گراد است. شايان‌ذكر است كه دما در شب در تشكيل ميوه تأثير بسزايي دارد. چنانچه دما در شب پايين‌تر از ۵/۱۶ درجه سانتي‌گراد و يا بالاتر از ۲۴ سانتي‌گراد برسد، ميوه تشكيل نمي‌شود.
خاك مناسب
خاك‌هاي لوم شني كه رطوبت را تا اندازه‌اي در خود نگه مي‌دارد، براي فلفل مناسب است. فلفل نسبت به كودهاي آلي و شيميايي عكس‌العمل مثبت نشان مي‌دهد. pH بين ۵/۶ تا ۵/۷ براي رشد آن مناسب است؛ ولي در pH كمتر از ۵/۶ تا ۵/۵ نيز مي‌تواند به‌خوبي رشد كند و محصول بدهد. فلفل pH كمي اسيدي را بهتر از گوجه فرنگي و بادمجان تحمل مي‌كند. البته خاك‌هاي كمي اسيدي را مي‌توان با آهك اصلاح نمود.
كاشت
فلفل را مي‌توان مانند گوجه فرنگي و بادمجان مستقيماً كاشت و يا خزانه‌گيري كرد. حدود ۵۰۰ تا ۹۰۰ گرم بذر فلفل براي تهيه نشا براي يك هكتار زمين كافي است. بوته‌ها ممكن است ۷ تا ۱۰ هفته در خزانه باقي بمانند. فلفل را در جوي و پشته نشا ميكنند. عرض پشته‌ها كه همان فاصله دو خط كشت است، حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتيمتر و فاصله دو بوته روي خط كشت بين ۳۰ تا ۶۰ سانتيمتر متغير است.
باغبان‌هايي كه به غذاهاي تند علاقه دارند و طرفدار فلفل تند هستند، مي‌بايست پرورش فلفل‌هاي چيلي در باغ خودشان را مد نظر داشته باشند. حتي اگر فضاي لازم براي كشت فلفل را در باغ نداريد، گونه‌هاي مختلفي از اين گياه موجود هستند كه مي‌توانند در داخل خانه پرورش داده شوند. در حقيقت، پرورش فلفل چيلي در داخل خانه براي تازه‌كارها راحت‌تر است، زيرا مي‌توانند كنترل بهتري بر آب، درجه حرارت و نور (به‌عنوان سه عنصر حياتي در توليد يك محصول موفق) داشته باشند.
مرحله‌ي ۱: آماده‌سازي فلفل
گونه‌ي فلفل چيلي دلخواهتان را انتخاب كنيد. گونه‌هايي از فلفل‌هاي تزئيني كوتاه‌قد موجود هستند كه كاشتشان در داخل خانه راحت‌تر و بهتر است.
۱- گونه‌ي چيلي دلخواهتان را انتخاب كنيد. گونه‌هايي از فلفل‌هاي تزئيني كوتاه‌قد موجود هستند كه كاشتشان در داخل خانه راحت‌تر و بهتر است، زيرا در صورت انتخاب گونه‌هاي بزرگ‌تر، امكان دارد فضاي كافي براي رشد ريشه‌ي آن‌ها در داخل يك گلدان وجود نداشته باشد. انتخاب گلدان پلاستيكي نسبت به گلدان رسي بهتر است. گلدان‌هاي رسي (نظير خاك‌هاي رس قرمزرنگ) تمايل زيادي به جذب رطوبت خاك علي‌الخصوص در شرايط گرم و پرنور موردنياز براي رشد دارند.
۲- انتخاب گلدان پلاستيكي نسبت به گلدان رسي بهتر است. گلدان‌هاي رسي (نظير خاك‌هاي رس قرمزرنگ) تمايل زيادي به جذب رطوبت خاك،علي‌الخصوص در شرايط گرم و پرنور موردنياز براي رشد فلفل‌هاي چيلي، دارند. اين فلفل‌ها نياز به ميزان زيادي از رطوبت براي رشدشان دارند و امكان خشك شدن آن‌ها در گلدان رسي وجود دارد.
۳- گلداني را انتخاب كنيد كه داراي سوراخ تخليه باشد. ازآنجايي‌كه فلفل‌هاي چيلي نياز به آبياري زياد براي رشدشان دارند، مي‌بايست سوراخ‌هاي تخليه در گلدان وجود داشته باشد تا آب اضافي خارج‌شده و ريشه‌ها را غرق در آب يا پوسيده نكند.
۴- قبل از استفاده گلدان را ضدعفوني كنيد. قبل از استفاده گلدان را ضدعفوني كنيد. بسياري از گلدان‌ها، علي‌الخصوص مواردي كه قبلاً مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
داراي باكتري‌ها يا تخم حشرات مخفي هستند كه مي‌توانند زندگي گياه را به سمت نابودي بكشانند. گلدانتان را با استفاده از آب گرم و صابون بشوييد تا اين تهديدها را خنثي نماييد.
۵-مخلوط خاك گلدان تهيه نماييد. خاك باغچه معمولاً داراي باكتري‌هايي است كه به بذرهاي فلفل آسيب‌زده، از جوانه‌زدن جلوگيري كرده و مانعي براي رشد بوته‌ها مي‌شوند. مي‌توانيد مخلوطي از خاك و كمپوست را از فروشگاه‌ها تهيه نماييد تا كيفيت خاكتان افزايش پيدا كند. هر قدر كيفيت خاك بيشتر باشد، احتمال پرورش موفق گياه افزايش پيدا خواهد كرد. در ادامه كيفيت خاكتان را با افزايش مقداري ورمي كوليت افزايش دهيد.
مرحله‌ي ۲: تسريع فرايند جوانه‌زدني فلفل
۱-.يك مشت بذر فلفل چيلي را ميان ورقه‌هاي حوله‌ي كاغذي مرطوب بگذاريد. بذرها مي‌بايست به‌صورت صاف و تك‌لايه روي حوله قرار گيرند تا رطوبت به‌صورت مساوي ميان آن‌ها توزيع شود.
۲- بذرها و حوله‌ي كاغذي را در داخل محفظه‌اي دردار بگذاريد. مي‌توانيد از يك ظرف غذاي پلاستيكي با در محكم استفاده كنيد.
۳- بذرها را در قفسه‌اي گرم و داراي تهويه بگذاريد. هم گرما وهم رطوبت از موارد لازم براي جوانه زدن هستند.
۴- پس از گذشت ۲ الي ۵ روز، بذرها را بررسي كنيد. اگر متورم شده باشند، براي كاشت آماده هستند. حتي امكان دارد كه جوانه‌هاي كوچكي از داخل برخي از بذرها بيرون زده باشد.
مرحله‌ي ۳: كاشت بذر فلفل
۱- گلدان را با مخلوط خاك پر كنيد. فاصله خالي حداقل ۲.۵ سانتي‌متري ميان سطح بالاي خاك و لبه گلدان در نظر بگيريد.
۲- بذرهايتان را در داخل گلدان بكاريد. فاصله‌ي ميان هر دو بذر مي‌بايست ۵ سانتيمتر باشد.
۳- مقدار كمي كمپوست روي بذرها بريزيد. شما مي‌بايست فقط حدود ۰.۵ نيم سانتيمتر كمپوست روي بذرها داشته باشيد تا صرفاً مواد معدني لازم براي خاك مهيا شود.
۴- با استفاده از اسپري آب روي بذرها بپاشيد. هر چند وقت يك‌بار اين كار را انجام دهيد تا رطوبت خاك حفظ شود. آب براي فلفل‌هاي چيلي علي‌الخصوص در مراحل اوليه‌ي كاشت ضروري است.
۵- وضعيت گلدان را براي مشاهده‌ي رشد بذرها رصد كنيد. بسته به گونه‌ي فلفلي كه انتخاب كرده‌ايد، يك الي ۶ هفته طول مي‌كشد تا اولين جوانه بر روي خاك ظاهر شود.
مرحله‌ي ۴: داشت و برداشت فلفل
۱- فلفل‌هاي چيلي را در نزديكي يك پنجره‌ي آفتاب‌گير بگذاريد. پنجره‌اي را انتخاب كنيد كه رو به غرب يا جنوب باشد تا بهترين و گرم‌ترين نور براي گياه فراهم شود. فلفل‌هاي چيلي با استفاده از نور كامل آفتاب رشد ميكنند، بنابراين گياه را در نزديك‌ترين فاصله‌ي ممكن به پنجره قرار دهيد تا امكان برخورد نور آفتاب با آن ماكزيمم شود.
۲- نور فلورسنت براي گياه فراهم كنيد. اگر نمي‌توانيد نور طبيعي كافي را براي گياه در داخل خانه به وجود آوريد، آن‌ها را در زير نور مصنوعي فلورسنت قرار دهيد. اين چراغ‌ها مي‌بايست حدوداً ۲۰ سانتيمتر بالاي گلدان قرار گيرند و بين ۱۴ الي ۱۶ ساعت در هر روز روي گياه روشن باشند تا نور و گرماي كافي را براي آن فراهم كنند.
۳- جريان هواي لازم را به‌صورت روزانه براي گياه مهيا كنيد اما از جريان‌هاي هواي شديد دوري نماييد. به مدت چند ساعت در روز، پنجره‌اي را باز كرده يا پنكه‌اي با دور كند روشن كنيد. ايده‌آل اين است كه جريان هوا دماي اتاق را در حالت نسبتاً گرم نگهداري. جريان‌هاي شديد هواي داغ و سرد مي‌توانند مانع رشد شوند، بنابراين بوته‌هاي فلفلتان را از وسايل تهويه يا دريچه‌هاي هواساز دور نگهداريد.
۴- پس از مشاهده‌ي جوانه‌ها در بالاي خاك، فلفل‌هايتان را كاملاً خيس كنيد. هرگاه حس كرديد سطح خاكتان خشك شده، فلفل‌هاي چيلي را آبياري كنيد. آن‌قدر به گياه آب بدهيد تا اينكه آب اضافي از طريق سوراخ‌هاي انتهايي گلدان تخليه شوند.
۵- فرايند رشد را با استفاده از كود سبزي‌ها به‌صورت ماهيانه تقويت كنيد. از يك كود متعادل ۱۵ -۱۵-۱۵ كه حاوي نيتروژن، فسفر و پتاسيم است استفاده كنيد.
سه عددي كه روي كيسه‌ي كود نوشته‌شده، نشان‌دهنده‌ي درصد نيتروژن، فسفر و پتاسيم موجود در كود است. كود ۱۵-۱۵-۱۵ درصد يكساني براي اين سه عنصر دارد و اين بدين معناست كه شاخ و برگ، سيستم ريشه، گل‌ها و ميوه‌ي فلفل به‌اندازه‌ي مساوي از غذا بهره‌مند مي‌شوند. نيتروژن باعث تقويت شاخ و برگ مي‌شود، پتاسيم به رشد گل‌ها و قدرت كلي گياه كمك مي‌كند و فسفر نيز كيفيت ريشه و ميوه را ارتقا مي‌دهد.
۶- فلفل‌هايتان را به‌صورت جداگانه بچينيد. به سايز و رنگ استاندارد (قرمز،نارنجي،زرد يا سبز) براي گونه‌ي چيلي خاصي كه انتخاب كرده‌ايد، توجه كنيد. هنگامي‌كه فلفلتان به آن سايز و رنگ استاندارد رسيد، از قيچي براي چيدن فلفل استفاده كنيد و ساقه‌ي بالاي ميوه را جدا نماييد. بوته‌هاي فلفل چيلي ۹۰ روز پس از جوانه زدن، آماده‌ي بهره‌برداري هستند و مي‌توانيد فلفل‌هايشان را برداشت كنيد.
اهميت غذايي و دارويي
خواص فلفل خيلي زياد است. فلفل داراي انواع ويتامين‌هاي A، B۱، B۲، نياسين و C است. بخصوص فلفل از نظر ويتامين‌هاي A از اهميت خاصي برخوردار است. همچنين فلفل داراي املاح كاني فراوان است. عناصري هم چون كلسيم، فسفر، آهن، سديم و به‌خصوص پتاسيم در فلفل به حدود وفور وجود دارد. همچنين فلفل داراي پروتئين، چربي، كربوهيدرات و تركيبات فيبري است. بيش از ۹۰ درصد وزن فلفل را آب تشكيل مي‌دهد. تندي فلفل مربوط به تركيبات فنوليك به نام كاپسا ايسين مي‌باشد كه مقدار آن در ارقام مختلف فلفل متفاوت است و قرمزي رنگ فلفل در هنگام رسيدن ميوه مربوط به تركيبات مختلف شيميايي به نام كاپ سانتين، كاپ سانوهين، كاپ سوربين، زي زانتين، كريپتوزانتين و لوتئين است كه براي خوش‌رنگ و خوش‌طعم كردن غذا به آن اضافه ميكنند. از فلفل به‌عنوان دارو استفاده مي‌شود و آن در درمان روماتيسم، سوءهاضمه، ناراحتي‌هاي اعصاب و لمباگو تجويز مي‌گردد. چگونگي برداشت فلفل به نوع فلفل و طرز مصرف آن بستگي دارد. ارقام فلفل شيرين را وقتي برداشت ميكنند كه ميوه‌هاي آن‌ها هنوز سبز هستند؛ ولي بايد به رشد كاملشان رسيده باشند. اين نوع فلفل را به‌عنوان سبزي مصرف مي‌‌نمايند. براي تهيه ادويه بايد ميوه كاملاً رسيده و قرمز باشد.
آفات و بيماري‌ها
از آفات مهم فلفل مي‌توان از شته‌ها، تريپس، كرم شب‌پره زمستانه، كك‌هاي گياهي و انواع مختلف نماتدها همچون Root-knot-nematode نام برد. از بيماري‌هاي مهم فلفل آنتراكنوز، پژمردگي باكتريايي، لكه برگي، پوسيدگي ميوه، سفيدك حقيقي، بيماري بوته ميري فيتوفترايي فلفل و بيماري‌هاي ويروسي قابل ذكر است.
فلفل داراي ويتامين‌هاي A، B، B6، C، پروتئين، كاليم، كلسيم، منيزيم، چربي، روغن، فيبر، بتاكاروتن، هيدروكربن، شكر، بيوفلاونيدن، كپساسين و آنتي اكسيدان است كه باعث جلوگيري از سرطان دستگاه گوارشي و پائين آوردن كلسترول خون و افزايش جريان خون مي‌گردد. فلفل باعث ترشح آنتي باكتري‌ها و جلوگيري از عفونت روده‌ها مي‌گردد و در تسكين و آرامش اعصاب قبل از خواب نقش بسزايي دارد. همچنين به دستگاه گوارشي در هضم غذا كمك مي‌كند.
براي خريد بذر فلفل به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.
همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:
۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat.shop/
۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:
۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۸۳۳
برچسب: ،